آموزش اكسل به زبان ساده شامل بخشهاي مقدماتي، شروع كار با اكسل، توابع، آناليز داده ها و ويژوال بيسيك است. خلاصهاي از فصلهايي كه به مرور در عمران سافت براي آموزش اكسل قرار داده خواهد شد در بخش زير آمده است. علاوه بر اين سرفصل ها، مثالهاي متعددي نيز براي هر بخش تهيه شده است، براي درك مفهومي و يادگيري عميق استفاده همزمان از اين مثالها مفيد خواهد بود. عمران سافت براي هر فصل مثالهاي مرتبط و نمونه فايل هاي آموزشيِ فراواني در اختيار شما خواهد گذاشت. سعي بر اين است آموزش هاي مربوط به آخرين ورژن نرم افزار در اينجا قرار داده شود، پس از انتشار ورژن هاي جديد، تغييرات ايجاد شده اطلاع رساني و قابليت هاي اضافه شده آموزش داده خواهد شد.
به جرات ميتوان گفت مايكروسافت اكسل يكي از پر استفاده ترين نرم افزارهاي كاربردي در جهان است. شما قادر به وارد كردن هر نوع داده و اطلاعاتي در اكسل هستيد و لذا قابليت انجام محاسبات و حتي برنامه نويسي در اين نرم افزار را داريد و به همين دليل صدها ميليون نفر درسرتاسر جهان كاربر اكسل هستند. به واسطه اين نرم افزار ميتوانيد همه نوع محاسبات رياضي، مهندسي، حسابداري، آماري و … را انجام دهيد.
بخش مقدماتي
اين بخش براي كاربراني است كه آموزش اكسل را در عمران سافت آغاز نموده اند. در اين بخش با سلول، محدوده، فرمول ها و توابع آشنا خواهيد شد.
۱- Range، يك محدوده در اكسل مجموعي از دو يا چندين سلول است، اين فصل برخي از مهمترين عملياتي كه بر روي محدوده ها انجام ميشود را با يك ديد كلي به شما ارائه ميكند.
۲- Formulas and Functions، يك فرمول عبارتي است كه مقدار هر سلول را محاسبه ميكند در حاليكه توابع، فرمول هاي از پيش تعريف شدهاي هستند كه در اكسل در دسترس هستند. اين قسمت در فرمول ها و توابع در اكسل توضيح داده شده است.
شروع كار با اكسل
پس از يادگيري مفاهيم اين بخش قادر خواهيد بود هر نوع دادهاي را در اكسل وارد كنيد و كارهاي اوليه از قبيل چاپ و محافظت از كاربرگ ها را انجام خواهيد داد.
۱- Ribbon، زماني كه شما كار با اكسل را شروع ميكنيد و نرم افزار اكسل را اجرا ميكنيد Ribbon به صورت پيش فرض انتخاب ميشود. در اين قسمت ياد خواهيد گرفت كه چگونه Ribbon را به صورت سفارشي درآوريد يا آن را Minimize كنيد.
۲- Workbook، كارپوشه يا Workbook عنوان ديگري براي فايل اكسل شماست. هر Workbook ميتواند تا ۲۵۵ برگه (Sheet) داشته باشد. اكسل به صورت خودكار پس اجرا شدن، يك Workbook توليد ميكند.
۳- Worksheets، يك برگه يا Worksheets مجموعهاي از سلولهاست كه شما در آن دادههاي خود را ذخيره و پردازش ميكنيد. هر كارپوشه در اكسل ۲۰۱۳ به صورت پيش فرض داراي يك برگه است (در ويرايش هاي قبلي اكسل در ابتداي كار، ۳ برگه وجود دارد).
۴- Format Cells، زماني كه فرمت سلولها را در اكسل تنظيم ميكنيد در حقيقت بدون تغيير مقدار داده آن سلول، شكل ظاهري آن را تغيير ميدهيد.
۵- Find & Select، در اين قسمت ياد خواهيد گرفت چگونه از ابزارهاي جستجو و جايگذاري، در اكسل استفاده كنيد.
۶- Templates، به جاي اينكه يك فايل اكسل را از صفر شروع كنيد و مدل خام آن را استفاده كنيد، ميتوانيد از قالب هاي آماده استفاده كرده يا قالب خودتان را طراحي كرده و به دفعات از آن استفاده كنيد.
۷- Data Validation، با استفاده از اعتبار سنجيِ دادهها ميتوانيد اطمينان داشته باشيد در فرم هايي كه طراحي ميكنيد، كاربران دادههاي معتبر و خاصِ مورد نظر شما را وارد ميكنند.
۸- Keyboard Shortcuts، كليدهاي ميانبر شما را قادر ميكند به جاي استفاده از ماوس، از صفحه كليدتان استفاده كنيد كه اين امر نيز در نهايت منجر به افزايش سرعتتان خواهد شد.
۹- Print، چگونگي چاپ نوشتهها در اكسل و همچنين برخي تنظيمات مهم چاپ را نيز در اين بخش خواهيد آموخت.
۱۰- Share، اين بخش از آموزش اكسل درباره به اشتراك گذاشتن دادههاي موجود در محيط اكسل با ديگر نرم افزارهاي آفيس است.
۱۱- Protect، رمزگذاري و حفاظت از فايلهاي اكسل به صورتي كه بدون داشتن كلمه رمز قادر به باز كردن فايل و دسترسي امكان پذير نباشد، از آموزههاي اين بخش است.
توابع
در اين بخش ياد خواهيد گرفت چگونه توابع باعث صرفه جويي در زمان ميشوند. اگر به تازگي كار كردن با توابع را شروع كردهايد، بهتر است در ابتدا بخش مقدماتي فرمول ها و توابع را ياد بگيريد.
۱- Count and Sum، پركاربرد ترين توابع در اكسل توابعي هستند كه عمليات شمارش و جمع را انجام ميدهند. شما ميتوانيد با استفاده از اين توابع بر اساس يك يا چندين معيار مختلف، عمل جمع كردن يا شمارش را انجام دهيد.
۲- Logical، آموزش نحوه استفاده از توابعِ منطقيِ اكسل از قبيل IF، AND و OR در اين بخش قرار دارد.
۳- Cell References، ارجاع دادن (آدرس دهي در اكسل) به سلولها و استفاده از دادههاي سلولها در توابع و فرمولها، از نكات اساسي و مهم در اكسل است. درك تفاوت مابين آدرس دهي نسبي و مطلق، ابزاري است كه راه موفقيت در كار با اكسل را هموار تر ميكند.
۴- Date & Time، براي وارد كردن تاريخ در اكسل از كاراكترهاي “/” و “-” استفاده ميشود. البته وارد كردن تاريخ شمسي كه بتوان بر روي آن عمليات محاسباتي خاصي انجام داد كمي مشكل بوده و نياز به ماكرو نويسي دارد كه در بخش آموزش اكسل براي ايجاد تقويم شمسي، قرار داده خواهد شد. براي وارد كردن زمان نيز از كاراكتر “:” استفاده ميشود. حتي ميتوان با تنظيماتِ قالب يك سلول، تاريخ و زمان را در يك سلول وارد كرد.
۵- Text، اكسل براي كار بر روي داده هايي كه به صورت نوشته هستند نيز توابع متنوعي دارد كه در اين بخش به آن اشاره خواهد شد.
۶- Lookup & Reference، در اين بخش در مورد تمامي توابع جستجو و مرجع اكسل از قبيل VLOOKUP ،HLOOKUP ،MATCH ،INDEX و CHOOSE ياد خواهيد گرفت.
۷- Financial، اين بخش از آموزش اكسل به محبوب ترين توابع اكسل اختصاص پيدا خواهد كرد.
۸- Statistical، نگاهي كلي به تعدادي از توابع آماري اكسل در اين بخش قرار دارد.
۹- Round، اين بخش سه تابع گرد كردن اعداد در اكسل را نشان خواهد داد. توابع ROUND، ROUNDUP و ROUNDDOWN.
۱۰- Formula Errors، در اين بخش برطرف كردن خطاهايي را كه به هنگام استفاده از برخي فرمول ها اتفاق ميافتد، ياد خواهيد گرفت.
۱۱- Array Formulas، اين بخش از آموزش اكسل شما را در فهم فرمولهاي آرايهاي كمك خواهد كرد. با استفاده از آرايهها، فرمولهاي ساده يك سلول، محاسبات چندگانهاي انجام خواهد داد.
آناليز دادهها
اين فصل ساختار قدرتمند آناليز داده در آموزش اكسل را توضيح خواهد داد.
۱- Sort، با اين ابزار ميتوانيد دادههاي اكسل را در يك يا چند ستون و به صورت نزولي يا صعودي مرتب كنيد.
۲- Filter، اگر ميخواهيد از ميان دادههايي گسترده، تنها دادههايي را كه با يك معيار خاصي مطابق هستند نمايش داده شود، از ابزار فيلتر استفاده كنيد.
۳-Conditonal Formatting، قالب بندي شرطي به شما اين امكان را ميدهد كه بسته به مقدار هر سلول، قالب خاصي را به آن اختصاص دهيد.
۴- Charts، اطلاعاتي كه يك نمودار ساده در اكسل منتقل ميكند بسيار بيشتر از يك sheet پر از عدد است. همانطوري كه خواهيد ديد ايجاد يك نمودار در اكسل بسيار ساده است.
۵- Pivot Tables، جدول پاشنهاي يكي از ساختارهاي قدرتمند اكسل است. يك جدول پاشنهاي به شما اين امكان را ميدهد مفهومي خاص را از ميان مجموعه دادههاي بسيار زياد و گسترده استخراج كنيد.
۶- Tables، با استفاده از جداول ميتوانيد با سرعت و به آساني دادههاي خود را آناليز كنيد.
۷- What-If Analysis، آناليز چه – اگر، به شما اين امكان را ميدهد كه مقادير مختلفي را براي يك فرمول امتحان كنيد.
۸- Solver، اكسل داراي ابزاري است كه solver ناميده ميشود و به واسطه آن تكنيكهايي از جستجوهاي عملياتي را براي پيدا كردن راه حلهاي بهينه در مسائلي كه نياز به تصميم گيري دارد، به كار ميگيرد.
۹- Analysis ToolPak، پكيجابزار آناليز، افزونه اي براي اكسل است و ابزارهايي را براي آناليز دادههاي حسابداري، آماري و مهندسي در اختيار كاربران قرار ميدهد.
ويژوال بيسيك
ويژوال بيسيك كاربردي اكسل، زبان برنامه نويسي اكسل است. پيچيده ترين بخش از آموزش اكسل برنامه نويسي براي مقاصد خاص است كه در اين فصل ارائه خواهد شد.
۱- Create a Macro، با استفاده از ويژوال بيسيك اكسل و نوشتن ماكرو بسياري از عمليات اكسل را ميتوانيد به صورت اتوماتيك انجام دهيد.
۲- MsgBox، جعبه پيام يك كادر گفتگو در ويژوال بيسيك اكسل است كه به واسطه آن ميتوانيد به كاربرانتان اطلاعات اضافي بدهيد.
۳- Workbook and Worksheet Object، در اين بخش در مورد آبجكت هاي مرتبط با Workbook و Worksheet مطالب جديدي ياد خواهيد گرفت.
۴- Range Object، آبجكت هاي محدوده، كه مربوط به سلولها در برگه هستند، بخش مهمي از موضوعات ويژوال بيسيك اكسل را تشكيل ميدهند.
۵- Variables، در اين بخش چگونگي توليد، شناساندن و نشان دادن يك متغيير در ويژوال بيسيك اكسل را ياد خواهيد گرفت.
۶- If Then Statement، با استفاده از If Then Statement ميتوانيد اجراي برخي از سطرهاي برنامه تان در ويژوال بيسيك را به صدق كردن شرايطي خاص وابسته كنيد.
۷- Loop، استفاده از حلقه، از قدرتمندترين تكنيكها در برنامه نويسي است. يك حلقه در ويژوال بيسيك اكسل، شما را قادر خواهد ساخت كه با چند خط كدنويسي در محدوده اي از سلولها عمليات خاص گردشي انجام دهيد.
۸- Macro Errors، اين بخش نحوه برطرف كردن خطاهاي ماكرونويسي را آموزش خواهد داد.
۹- String Manipulation، در اين بخش آموزش اكسل مهمترين توابع كار با رشته ها را ياد خواهيد گرفت.
۱۰- Date and Time، كار با زمان و تاريخ ويژوال بيسيك اكسل در اين بخش قرار دارد.
۱۱- Events، حوادث، فعاليتهايي هستند كه توسط كاربران براي راهاندازي كدهاي ويژوال بيسيك اكسل انجام ميشوند.
۱۲- Array، يك آرايه، گروهي از متغيير ها است. در ويژوال بيسيك اكسل، ميتوانيد با استفاده از نام ارايه و شماره ايندكس، يك متغيير خاص را فراخواني كنيد.
۱۳- Function and Sub، در ويژوال بيسيك اكسل، يك تابع ميتواند مقداري را برگرداند ولي Sub اين قابليت را ندارد.
۱۴- Application Object، در اكسل مادر تمامي آبجكت ها خود اكسل است. با استفاده از Application Object يه تمامي گزينههاي مرتبط با اكسل دسترسي خواهيد داشت.
۱۵- ActiveX Controls، در اين بخش از آموزش اكسل نحوه ايجاد ActiveX control هايي از قبيل دگمه هاي توضيحاتي، جعبه هاي متني و جعبه هاي ليستي را ياد خواهيد گرفت.
۱۶- Userform، نحوه ايجاد فرم كاربري ويژوال بيسيك اكسل در اين بخش قرار دارد.
۳۰۰ مثال كاربردي اكسل ۲۰۱۳
در اين فصل از آموزش اكسل مثالهايي كاربردي در اكسل ارائه خواهد شد كه با استفاده از آنها و توضيحاتِ واضحِ داده شده در هر مورد، به دنياي حرفهايهاي اكسل وارد خواهيد شد. ۳۰ مورد از محبوب ترين مثالهاي تهيه شده، در زير معرفي شده است.
۱- Find Duplicates، طريقه يافتن سطرهاي تكراري در اكسل كه دو يا سه بار تكرار شدهاند در اين مثال آورده شده است.
۲- Drop-down List، اگر ميخواهيد مطمئن شويد كه كاربران به جاي تايپ كردن، يكي از آيتم هاي مورد نظر را انتخاب ميكنند، از ليستهاي كشويي استفاده كنيد.
۳- Percent Change، تغيير درصد در اكسل به وفور استفاده ميشود. براي مثال براي محاسبه تغييرات ماهيانه يا تغييرات كل، از تغيير درصد استفاده ميشود.
۴- Regression، اين مثال به شما ياد ميدهد كه چگونه يك آناليز رگراسيون در اكسل انجام داده و چگونه نتايج خروجي آن را تفسير كنيد.
۵- Loan Amortization Schedule، نحوه ايجاد جدول استهلاك وام ها، در اين مثال آورده شده است.
۶- Pareto Chart، نمودار پارتو يك نمودار ستوني و يك گراف خطي را تركيب ميكند. اصول پارتو بيان ميكند كه، در بسياري از فعاليت ها، ۸۰ درصد نتايج ناشي از ۲۰ درصد عوامل است.
۷- Histogram، توليد تاريخچه زماني در اين مثال آموزش داده شده است.
۸- Random Numbers، اكسل براي توليد اعداد تصادفي دو تابع كاربردي دارد، توابع RAND و RANDBETWEEN.
۹- Remove Duplicates، نحوه پاك كردن دادههاي تكراري در اين مثال از آموزش اكسل داده شده است.
۱۰- Count Unique Values، در اين مثال چگونگي ايجاد يك فرمول آرايهاي براي شمارش مقادير بي همتا (يونيك) آورده شده است.
۱۱- Lock Cells، براي جلوگيري از ويرايش برخي سلولها، ميتوان آنها را قفل كرد.
۱۲- Gantt Chart، در اكسل براي توليد چارت گانت، در بين نمودارهاي موجود، قالب امادهاي وجود ندارد ولي با استفاده از قالبِ نمودارهاي ميلهاي و ايجاد اندكي تغيير در آنها، به راحتي ميتوانيد گانت چارت مورد دلخواه خود را توليد كنيد.
۱۳- Budget، در اين مثال نحوه ايجاد يك بودجه بندي در اكسل توضيح داده شده است.
۱۴- Line Chart، نمودارهاي خطي اغلب براي نشان دادن علايق در طول زمان به كار برده ميشود. اگر در محورهاي افقي برچسب هاي عددي، تاريخ يا حتي برچسب هاي متني داريد، از يك نمودار خطي استفاده كنيد.
۱۵- Transpose، در اكسل براي برگرداندن سطر به ستون (ترانهاده در اكسل)، از گزينه ‘Paste Special Transpose’ استفاده كنيد. براي اين منظور از تابع TRANSPOSE هم ميتوانيد استفاده كنيد.
۱۶- Correlation، براي پيدا كردن ضريب همبستگي مابين دو متغيير در اكسل، ميتوان از تابع CORREL يا افزونه Toolpak استفاده كرد.
۱۷- Time Sheet، اين مثال نحوه ايجاد يك برگه زماني ساده در اكسل را ارائه ميكند.
۱۸- Offset، تابع OFFSET در اكسل سلولي يا محدودهاي از سلولهايي را برميگرداند كه عدد مشخصي از سطرها و ستونهاي يك سلول يا محدوده سلولها است.
۱۹- Pie Chart، نمودار كيكي اغلب براي نشان دادن مقدار مشاركت يك بخش نسبت به كل بخشها استفاده ميشود. نمودارهاي كيكي همواره از يك سري دادهها استفاده ميكنند.
۲۰- Nested If، اگر در اكسل چندين شرط مختلف براي مطابقت دادهها وجود داشته باشد، تابع IF ميتواند به صورت تودرتو نيز استفاده شود. در اين صورت مقدار برگشتي به هنگام نادرست بودن شرط، با يك IF ديگر جايگزين خواهد شد.
۲۱- Data Tables، به جاي ايجاد چندين سناريو مختلف، ميتوانيد جدولي تهيه كنيد و با استفاده از آن مقادير مختلفي را در يك فرمول جايگذاري كنيد. براي اين منظور امكان ايجاد جدولهاي تك متغييره يا دو متغييره نيز وجود دارد.
۲۲- t-Test، در اين مثال نحوه انجام آزمايش t براي فرضيه صفر ارائه شده است.
۲۳- Advanced Filter، در اكسل براي نشان دادن دادههايي كه در بين تمامي دادهها، با معيارهاي پيچيدهاي مطابقت دارند، از فيلتر پيشرفته استفاده ميشود.
۲۴- Frequency Distribution، آيا ميدانيد كه ميتوانيد با استفاده از جداول پاشنهاي يك توزيع فركانسي در اكسل ايجاد كنيد؟ همچنين از افزونه Toolpak نيز ميتوان براي ايجاد يك تارخچه زماني استفاده كرد.
۲۵- Scatter Chart، براي نشان دادن دادههايِ دكارتي علمي (XY) ميتوان از نمودار Scatter استفاده كرد. نمودارهاي Scatter معمولاً براي پيدا كردن رابطهاي بين متغير هاي X و Y استفاده ميشود.
۲۶- Anova، اين مثال نحوه انجام يك تحليل واريانس تك فاكتوري در اكسل را آموزش ميدهد. تحليل واريانس تك فاكتوري يا تك مسيره، براي آزمايش فرضيه صفر (كه ميخواهد نشان دهد همه چندين جامعه آماري برابر هستند) مورد استفاده قرار ميگيرد.
۲۷- Compare Two Lists، اين مثال نحوه مقايسه دو ليست، با استفاده از قالب بندي شرطي را توضيح ميدهد.
۲۸- Compound Interest، بهره مركب چيست و در آموزش اكسل چه فرمولهايي براي بهره مركب استفاده ميشود؟ پاسخ اين سوالات در اين مثال آورده شده است.
۲۹- Bar Chart، نمودار ميلهاي، مدلِ افقيِ نمودار ستوني است. اگر برچسب هاي متني بزرگ داريد حتماً از نمودار ميلهاي استفاده كنيد.
۳۰- Calendar، اين مثال نحوه ايجاد تقويم ۲۰۱۶ يا ۲۰۱۷ و حتي تقويم ديگر سالها را آموزش ميدهد.